„Spirala zadłużenia” – co to takiego i czy można z niej wyjść ?

Spirala zadłużenia to sytuacja, w której dłużnicy świadomi braku możliwości regulowania swoich istniejących już zobowiązań zaciągają kredyty i pożyczki na ich spłatę. W praktyce instytucji finansowych określa się takie zjawisko konsolidacją albo rolowaniem zobowiązania. Z reguły zaciąganie nowych zobowiązań na spłatę tzw. starych długów prowadzi do wzrostu zadłużenia i zwiększa ryzyko niewypłacalności kredytobiorcy.

Najczęściej bowiem otrzymanie kredytu lub pożyczki związane jest z koniecznością pokrycia prowizji instytucji finansowej i wyższego oprocentowania z uwagi na zwiększone ryzyko dla kredytodawcy lub pożyczkodawcy w udzieleniu kolejnego kredytu. Nie rzadko, dla dłużnika wiąże się to również z koniecznością pokrycia ubezpieczenia płatnego przy uzyskaniu wsparcia finansowego lub też rozłożonego w czasie na okres spłaty. Wymienione powyżej dodatkowe koszty kredytu nie stanowią oczywiście wszystkich wydatków jakie zmuszony jest opłacić dłużnik decydujący się na skonsolidowanie długu. Często dochodzi bowiem do naliczania tzw. ukrytych kosztów kredytu lub pożyczki dodatkowo drenujących kieszenie dłużników.

Na szczęcie w tego typu sytuacjach dłużnik nie pozostaje bezbronny i zanim zapuka do niego tzw. windykator terenowy albo komornik sądowy może podjąć działania obronne. W pierwszej kolejności dłużnik może zakwestionować roszczenie zgłoszone przez wierzyciela w całości lub w części tak na etapie przedsądowym jak i nawet po otrzymaniu pozwu lub nakazu zapłaty. Złożenie prawidłowego, uargumentowanego sprzeciwu lub odpowiedzi na pozew spowoduje to, że sąd rozpatrujący sprawę będzie zmuszony we własnym zakresie zbadać czy umowa, aneks do umowy lub inne dokumenty jak regulamin udzielenia kredytu lub pożyczki nie zawierają klauzul krzywdzących dłużnika. Efektem powyższego może być oddalenie powództwa w całości lub części dotkniętej wadami i konieczność spłaty roszczenia wierzyciela jedynie w zasadnym zakresie bez opłat za prowizję czy zawyżonych odsetek.

W sytuacji zaś kiedy dłużnik nie podjął czynności obronnych i doprowadził do możliwości wszczęcia przez wierzyciela postępowania egzekucyjnego, może on podjąć próbę zawarcia z wierzycielem ugody przewidującej spłatę ratalną zobowiązania w zamian za zawieszenie egzekucji lub też przygotować i złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Skutkiem rozpoznania przez Sąd wniosku i ogłoszenie upadłości będzie zaś z mocy prawa zawieszenie postępowań egzekucyjnych skierowanych do majątku wchodzącego w skład masy upadłości. Niezależnie od opisanych powyżej możliwych sposobów wyjścia ze spirali zadłużenia, zalecamy naszym Klientom dużą ostrożność przy zaciąganiu kolejnych zobowiązań. Z reguły nie prowadzą one bowiem do poprawy sytuacji, a jedynie pogłębiają stan ich niewypłacalności.